Zwolle is binnenkort een bijzondere route rijker. Om de bijzondere, gewone, tragische en vergeten vrouwen van Zwolle voor het voetlicht te plaatsen, ontwikkelen Lamberthe de Jong, Lucia de Vries en Saskia Zwiers een historische vrouwenwandeling. Deelnemers leren ‘in haar voetstappen’ een ander Zwolle kennen: een stad met dappere, creatieve, ondernemende en maatschappelijk betrokken vrouwen.
De initiatiefnemers selecteerden 25 vrouwen uit de rijke geschiedenis van Zwolle en verbonden hen met een locatie in de binnenstad. In 2022 kunnen deelnemers de vrouwen met behulp van een gids of audiotour leren kennen. Volgens Lamberthe de Jong, Lucia de Vries en Saskia Zwiers vinden we vrouwen nauwelijks terug in de geschiedenisboeken of in de openbare ruimte van Zwolle. De ‘Historische Vrouwenwandeling Zwolle’ wil hierin verandering brengen.
Bijzondere Zwolse vrouwen
In Zwolle woonden en werkten door de eeuwen heen talloze bijzondere vrouwen. Tekenares Gesina ter Borch is het meest bekend; zij kreeg dit jaar een plek in de eregalerij van het Rijksmuseum in Amsterdam. Ook weldoensters als Judith Helmich en Theodora Vos-De Waal zijn niet vergeten, evenals Aleida Greve, stichtster van Het Vrouwenhuis.
Maar wie kent nog de zusters van de Moderne Devotie uit de Middeleeuwen en wat deden ze? Wie was de winnares van de P.C. Hooftprijs in 1947 en waarom werden twee moedige vrouwen met de Yad Vashem Award onderscheiden? En wat is het verhaal van Selma Wijnberg, de enige Nederlandse vrouwelijke overlevende van vernietigingskamp Sobibor? Allemaal vragen waar de deelnemers een antwoord op krijgen.
De wandeling introduceert ook de bijzondere verhalen van een tot dood veroordeelde moordenares en van een travestiet die nota bene twee keer met een vrouw trouwde. Lokale feministes en politica worden niet vergeten, evenmin als arme vrouwen met bijzondere gaven en rijke socialites met beroemde connecties.
Welkome aanvulling
De Vrouwenwandeling is een project van het Zwols Vrouwenplatform, een platform dat Zwolse vrouwen verbindt door middel van gerichte activiteiten. De stichting organiseert jaarlijks Internationale Vrouwendag en introduceerde eerder dit jaar de Maria Milatz-lezing, vernoemd naar een Zwolse feministe.
De route vormt een welkome uitbreiding op het huidige aanbod van stadswandelingen en lezingen. In diverse andere Nederlandse steden zijn dergelijke wandelingen eerder succesvol geïnitieerd (waaronder Deventer, Utrecht, Den Bosch en Groningen).
“Het project stelt vrouwen van nu in staat de vrouwen van toen te leren kennen, en uit hun verhalen kracht te putten. Hiermee verdiepen en versterken we het zelfbeeld van vrouwen. Vrouwen geven zichzelf daarmee een nieuwe geschiedenis”, aldus het Zwols Vrouwenplatform.
De wandeling is toegankelijk voor zowel scholieren als ouderen. De route dient als inspiratiebron voor historici, kunstenaars, ondernemers en erfgoed/cultuurmakers, die het verhaal van Zwolse vrouwen opnieuw willen vertellen.
Achtergrond
Het Zwols Vrouwenplatform (ZVP) is een paraplustichting, opgericht in januari 2010. Het platform heeft als doel het verbinden van vrouwen in Zwolle door gerichte activiteiten : samen ontmoeten, samen delen van kennis en ervaring en samen doen. Met het onder haar hoede nemen van dit initiatief wil het de kennis over historische vrouwen uitbreiden en onder de aandacht van een groter publiek brengen.
Drs. Lamberthe de Jong is historicus en stelde in Deventer in 2014 de wandeling ‘Deventer vrouwen van vroeger en nu’ samen voor een plaatselijke vrouwenvereniging. Een van haar laatste projecten was de herdenking van 100 jaar Vrouwenkiesrecht in Deventer. Naast vrouwengeschiedenis houdt zij zich bezig met regionale geschiedschrijving.
Drs. Lucia de Vries is journalist en hoopt dit jaar haar Master Geschiedenis af te ronden. Zij schreef een aantal historische boeken en is verantwoordelijk voor een aantal historische projecten, waaronder de ontwikkeling van een ‘dienstmeisjesroute’ in Flevoland.
Drs. Saskia Zwiers is kunsthistoricus en kunstenaar. Voor het Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland (2010) en het boek ‘1001 vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis’ (2013), samengesteld door dr. Els Kloek, schreef zij reeds de biografieën van zes Zwolse vrouwen.